ÇUKUROVA Üniversitesi ÇÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Yapı Ana Bilim Kısmı Lideri Prof Dr Akbatı Escort İsmail Hakkı Çağatay Adana’daki yıkımların en önemli nedeninin makus beton olduğunu belirterek Yıkılan binalarda yaptığımız incelemede beton kalitesinin çok berbat Betonda ayrışmalar oluştuğu uygun olmayan iri agregaların kullanılmış olduğunu gördük Arnavutköy Escort Burada agregalar 7 8 santimetre büyüklüğündeydi Bu durumda betonun geçirimsizliği azalmış oluyor Kumu çakılı bir ölçü çimentoyu suyu karıştırarak beton elde edemezsiniz dedi
Kahramanmaraş merkezli sarsıntılara 200 kilometre uzaklıktaki Adana’da Bağcılar Escort da 13 bina yıkıldı 418 kişinin hayatını kaybettiği enkaz bölgesinde inceleme yapan Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Yapı Ana Bilim Kolu Lideri Prof Dr İsmail Hakkı Çağatay kentte Bayrampaşa Escort başka vilayetlerde olduğu üzere yıkım nedenlerinin benzerlik gösterdiğini kaydetti Bu nedenlerin başında makûs beton geldiğini vurgulayan Prof Dr Çağatay çok katlı 20 25 yıllık yapıların gereğince mühendislik hizmeti almadığını taşıyıcı Beyoğlu Escort sistem elemanlarının sağlıklı oluşturulmadığını taban katlarda iş yeri boşluk ve çıkma üzere uygun olmayan yapı sistemlerinin görüldüğünü söyledi
‘HER BİR ETRİYE KOLON DEMİRLERİNE BAĞLANMALI’
Beton ve harç üretiminde kullanılan materyallere dikkati çeken Prof Dr Çağatay Yıkılan binalarda yaptığımız incelemede beton kalitesinin çok berbat Betonda ayrışmalar oluştuğu uygun olmayan iri agregaların kullanılmış olduğunu gördük Bir inşaatta 31 5 milimetreden büyük tane çapına sahip agrega kullanılması istenmez Burada agregalar 7 8 santimetre büyüklüğündeydi Bu durumda betonun geçirimsizliği azalmış oluyor Kumu çakılı bir ölçü çimentoyu suyu karıştırarak beton elde edemezsiniz Onun bir matematiği vardır dedi
Binalardaki demir elemanlarının da uygun olmadığını lisana getiren Prof Dr Çağatay Etriyeler kesme güvenliğini sağlayan elemanlardır Kolon ve kirişlerin sargı bölgelerinde sık ortayla 10 santimetreyi geçmeyecek halde örülmesi gerekiyor Ayrıyeten her bir etriye kolon demirlerine bağlanmalıdır Bunlar sıkı formda bağlanmadığında beton dökümü sırasında etriyeler aşağı hakikat kayarak etriye aralıklarında açılmalara neden oluyor Ölçümlerde kimi binalarda 30 ile 50 santimetre ortasında etriye aralıkları olduğu tespit edildi diye konuştu
‘BETON KALİTESİ BELİRLİ ARALIKLARLA DENETİM EDİLMELİ’
Adana’da 1990’lı yılların sonunda yüksek katlı yapılar oluşmaya başladığını anlatan Prof Dr Çağatay bu cins binalar için betonarme perde elemanların kullanılması gerektiğini vurgulayarak Bilhassa çok katlı yapılar için daha sıkı tedbirlerin alınması gerektiğine inanıyorum Bu cins yapıların bilhassa kesme güvenliğinin sağlanması için yapılarda betonarme perde elemanlar özendirilebilir dedi Beton kalitesinin de muhakkak aralıklarla denetim edilmesi gerektiğinin altını çizen Çağatay Kaliteli bir betonda beton sınıfının bedelinin azalmaması beklenir Örneğin C30 sınıfı betonun 30 MPa olan dayanımı 1 2 yıl sonra 30 MPa olan kıymetten aşağı inmez Hatta bir ölçü yükselmesi beklenir Lakin 30 olan bir paha 1 2 yıl sonra 15’e 10’a iniyorsa betonun uygun karılmadığı üretilmediği ve bir yanılgı olduğu manasına gelir Projeyi denetim ettiğimiz sırada 28 günlük beton bedeline bakıyoruz Bundan sonra beton hiç denetim edilmiyor En azından 3 5 ya da 10 yıl sonra betonları denetim etmekte yarar var diye konuştu
‘YÜKSEK KATLI YAPILAR MAKUL BÖLGELERE YAPILMALI’
Gelişmiş ülkelerde kentin taban açısından uygun olan bölgelerinde çok katlı yapılara müsaade verildiğini lisana getiren Çağatay şöyle konuştu Mesela Kaliforniya bir zelzele bölgesi 1906 yılında olan sarsıntıda San Francisco yıkıldı Sarsıntıdan sonra yapı güvenliğini artırmak için pek çok çalışma yapıldı Şu anda San Francisco’nun merkezinde gökdelenleri görürsünüz fakat kentten biraz uzaklaştığınızda 1 ve 2 katlı yapılar görülür Her yere yüksek kat yapılmasına müsaade verilmez Ülkemizde de yüksek katlı yapıların belli bölgelere üretimine müsaade verilmeli Mesela Adana’nın kent merkezi ekseriyetle alüvyon lakin kuzeye dağlık bölgeye yanlışsız çıktıkça taban daha kaliteli ve taşıma kapasitesi daha âlâ görünüyor DHA