ABD Lideri Joe Biden, İrlanda Parlamentosunda yaptığı konuşmada, Kuzey İrlanda’da 1998’de mezhepsel ve ayrılıkçı çatışmaları son erdiren Güzel Cuma Muahedesi’nin kıymetine dikkati çekerek “Siyasi şiddetin bu adada hakimiyet kurmasına bir daha asla müsaade verilmemeli.” dedi.
Biden, İrlanda Başbakanı Leo Varadkar’la başşehir Dublin’deki görüşmesinin akabinde İrlanda Parlamentosuna (Oireachtas) hitap etti.
Konuşmasına, “Anne, bunun olacağını söylemiştin.” diyerek başlayan Biden, İrlanda’da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti lisana getirerek İrlandalı kökenlerine atıfta bulundu ve İrlandaca “evinde olduğunu” söyledi.
Biden, cetlerinin İrlanda’dan ABD’ye göç ettiğini anımsatarak İrlandalıların birçoklarının ABD’ye kalplerindeki umuttan, hayallerinin gücünden ve hoş anılardan biraz daha ziyadesiyle geldiğini söyledi.
” Rusya’yı aksiyonlarından dolayı sorumlu tutmak istiyoruz”
İrlanda ile ABD ortasındaki uzun yıllara dayanan paydaşlığın altını çizen Biden, iki ülkeyi tek sözle “imkanlar” olarak tanımladığını lisana getirdi.
Joe Biden, “Her şeyin mümkün olduğuna inanıyoruz. Burası ABD ve İrlanda. Birlikte çalışırsak kapasitemizin ötesinde hiçbir şey olamaz. Artık her zorluğun üstesinden birlikte gelme vakti.” tabirini kullandı.
Rusya- Ukrayna Savaşı’na da değinen Biden, ABD ve İrlanda’nın, Rusya’nın “acımasız saldırganlığına” karşı çıkmak için birlikte durduğunu ve Ukrayna’nın yiğit halkını desteklediğini belirtti.
Biden, “İrlanda, tiranlığa karşı özgürlük için ABD ve dünyanın dört bir yanındaki ortaklarının yanında gururla durdu.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD Lideri Biden, Rusya’yı aksiyonlarından dolayı sorumlu tutmak istediklerinin altını çizdi.
“Hayırlı Cuma Muahedesi, İrlanda’da da kıymetli bir olumlu tesir yarattı”
Biden, konuşmasında, Belfast Mutabakatı’na (Hayırlı Cuma Anlaşması) da değinerek “Hayırlı Cuma Muahedesi, yalnızca Kuzey İrlanda’daki ömürleri daha yeterli hale getirmekle kalmadı, tıpkı vakitte İrlanda’da da değerli bir olumlu tesir yarattı.” diye konuştu.
Barışın bedelli olduğunu ve barış savunucularına gereksinim olduğunu söyleyen Biden, “Siyasi şiddetin bu adada hakimiyet kurmasına bir daha asla müsaade verilmemeli.” dedi.
Biden, Belfast Muahedesi’nin (Hayırlı Cuma Anlaşması) 25’inci yıl dönümü hasebiyle Kuzey İrlanda ve İrlanda’ya düzenlediği 4 günlük resmi ziyaretin son gününde, yarın cetlerinin büyüdüğü Connacht kentindeki Mayo Kontluğu’nu ziyaret edecek.
ABD Lideri Biden, Knock Mabedi’ni gezecek ve Saint Muredach’s Katedralinde konuşma yapacak.
Hayırlı Cuma Muahedesi’nin 25. yıl dönümü
İngiliz İmparatorluğu’nun birinci sömürgesi İrlanda Adası’ndan İngiltere’nin elinde kalan kısmı teşkil eden Kuzey İrlanda, 1960’lı yıllardan 1998’e kadar Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere ile birlik yanlısı Protestanlar ortasındaki çatışmalara ve terör olaylarına sahne olmuştu. 40 yıla yayılan terör olaylarında 3 bin 500 kişi hayatını kaybetmişti.
Ada fakat 1998’de imzalanan İyi Cuma Muahedesi ile huzura kavuşurken Kuzey İrlanda’da çatışan tarafların iştirakine dayalı bir bölgesel idare kurulması üzerinde anlaşılmıştı.
“Belfast Anlaşması” olarak da bilinen metinler, Kuzey İrlanda’da bugün yürürlükte olan bölgesel idarenin temelini oluşturuyor.