Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kanunla, Türkiye Güç, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) denetçisi durumuna, genel ve özel bütçe kapsamındaki kamu yönetimlerinin müfettiş, denetçi, denetmen ve kontrolör takım yahut konumlarında vazife yapanlar ortasından atama yapılabilecek. Bu biçimde atananların sayısı 5’i geçemeyecek.
Madencilik faaliyetleri kapsamında gereksinim duyulan elektrik gücü tüketimini karşılamak için kurulacak yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretim tesisleri de “altyapı tesisi” kapsamına alınacak.
Kanuna “Yeşil OSB” tarifi eklendi
Kanunda, Organize Sanayi Bölgelerinin (OSB) planlama, kuruluş ve kamulaştırma süreçlerinin hızlandırılmasına ait düzenlemeler de yer aldı. Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’na “Yeşil OSB” tarifi eklendi.
Yeşil OSB, kaynak ve güç verimliliği, yalın üretim, endüstriyel atık işbirliği ve etrafa hassas uygulamaları ile öne çıkan çevresel, ekonomik, toplumsal ve yönetimsel açıdan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kriterler çerçevesinde Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından sertifikalandırılan OSB’leri kapsayacak.
Yürürlükteki imar planlarında sanayi alanı olarak belirlenen yerlerde, planı onaylayan yönetimin görüşünün alınması ve imar planına temel jeolojik ve jeoteknik etüt yapılması kaydıyla OSB yer seçimi süreci yapılmadan OSB alanı katılaştırılacak.
Yönetmelikte belirtilen kural ve müddetlerde yatırım yapmayı taahhüt eden parsel maliklerine, kamulaştırma yapılmadan seçilen alanda OSB tarafından yer verilebilecek. Taahhüdü yerine getirmeyenlerin taşınmazları kamulaştırılacak.
OSB yer seçimi mutlaklaştırılan alanın bulunduğu büyükşehir belediyesi, vilayet belediyesi, ilçe belediyesi, belde belediyesi, ticaret ve sanayi odası, vilayet özel yönetimi yahut yatırım izleme ve uyum başkanlığı, mevzuyla ilgili mesleksel kuruluş ve teşekküllerin temsilcileri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının uygun görüşüne istinaden OSB kuruluşunda yer alabilecek. OSB, kuruluşunda yer alan kurum ve kuruluşların temsilcileri ve vali tarafından imzalanmış kuruluş protokolünün Bakanlıkça onaylanması ve sicile kaydı ile OSB hükmî kişilik kazanacak.
Yeşil OSB projelerine öncelik
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca OSB olarak hudutları katılaştırılan alanlarda, ivedi kamulaştırma kararına istinaden mahkemece takdir edilen taşınmaz bedelinin banka hesabına yatırılması ve ivedi el koyma kararı verilmesinin akabinde yatırımların gecikmemesi için OSB tarafından altyapı inşaatı ve tahsis yapılabilecek, yatırımlar için ruhsat ve müsaadeler verilebilecek.
Yeşil OSB olmak için hazırlanan projeler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca kredilendirilecek ve öncelikli olarak pahalandırılacak. Arsa satışları, müteşebbis heyetin belirleyeceği ve şeffaflık unsuru kapsamında yönetmelikte belirlenen temel ve metotlara uygun gerçekleştirilecek. OSB içinde parsel tahsisleri, şeffaflık unsuru kapsamında yapılacak.
OSB hukukî kişiliği, sanayi yahut hizmet dayanak alanında bulunan parsellerde üstyapı inşa edebilecek, üretime geçme kural ve taahhüdü veren iştirakçilere parselleri üst yapılı kiralayabilecek yahut üst yapılı satabilecek. İştirakçiler tesislerini üretim gayeli olmak üzere bir yahut birden fazla kiracıya kiralayabilecek.
Bedelsiz ve kısmen bedelli parsel tahsisi uygulaması yürürlükten kaldırıldı.
Doğal gaz ihracat ve ithalatına ait hükümler
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) taraf olduğu dava ve takiplerle ihtiyati önlem ve ihtiyati haciz taleplerinde kurum, her türlü yargı harcından ve teminat gösterme yükümlülüğünden muaf olacak.
İhraç edilen doğal gaza ait iletim tarifeleri, yurt içi iletim tarifelerinin tabi olduğu kısıtlamalara bağlı olmayacak. EPDK, transit iletim tarifelerini ve ihracata ait iletim tarifelerini, Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığının görüşü alınarak yurt içi iletim tarifelerinden farklı metot ve asıllara nazaran tespit etme yetkisine sahip olacak. Doğal gaz ithalatına hem BOTAŞ hem de özel kesim hukukî bireyleri açısından hürlük getirilecek.
EPDK, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığının onayını alarak, ithalata ait müracaatlarda, ithalat yapılacak ülke ile BOTAŞ’ın doğal gaz ithalat mukavelesi bulunup bulunmadığı, piyasada rekabet ortamının oluşturulması, mukavelelerden doğan yükümlülükleri ve ihracat ilişkilerini dikkate alarak belirleyeceği yol ve asıllar dahilinde talepleri kıymetlendirerek ithalata müsaade edebilecek. Lakin bu kararlar, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG), spot boru gazı ve sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) ithalatı için uygulanmayacak.
Spot boru gazı ithalat ölçüsü, müddeti ve uygulama metodu, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığının görüşü alınarak EPDK tarafından belirlenecek.
Kanunla, Doğalgaz Piyasası Kanunu kararlarına uygun olarak BOTAŞ’ın yürüttüğü faaliyetler ayrıştırılarak yatay bütünleşmiş hukuksal kişi halinde yine yapılandırılıncaya kadar BOTAŞ’ın dikey bütünleşmiş hukuksal kişiliği devam edecek. BOTAŞ’ın faaliyetlerinin ayrıştırılması ve tekrar yapılandırılması emeliyle kurulacak şirketlerin işletme konusu, ticaret unvanı, sermayesi ve paydaşlık yapısı ve bu kapsamda gerçekleştirilecek dönem ve gibisi süreçlere dair bahisler Cumhurbaşkanı Kararı ile düzenlenecek.
Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığının müsaadesi ile BOTAŞ’ın doğal gaz alım kontratlarına husus ölçülerin bölümü yahut kontrat dönemi yapılabilecek. Kontrat zamanı süreçleri tamamlanıncaya kadar BOTAŞ, kanundaki piyasa hissesi sınırlamalarına tabi olmayacak. BOTAŞ’ın Hazine garantili yükümlülükleri gizli olacak.
Pompaj depolamalı hidroelektrik santralleri, rezervuar alanına bakılmaksızın Yenilenebilir Güç Kaynakları Destekleme Düzeneği (YEKDEM) ve yerli katkı fiyat dayanağından yararlanabilecek.
Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve mazbut vakıflara ilişkin taşınmazlar
Vakıflar Genel Müdürlüğüne ve mazbut vakıflara ilişkin taşınmazların, uzun vadeli kiralama ile ismi kira kararları ayrılacak.
Vakıflar Genel Müdürlüğünce, ekspertiz bedeli kira evre talebinde bulunan kiracıya ilişkin olmak üzere, bağımsız ekspertiz kuruluşları tarafından hazırlanacak ekspertiz raporu ile belirlenecek kira bedeli üzerinden kira kontratlarının üçüncü şahıslara devranına müsaade verilebilecek. Belirlenecek yeni kira bedeli mevcut kira bedelinden düşük olamayacak.
Tarımsal faaliyet karşılığı kiralamalarda kira müddeti, ziraî faaliyet yatırım bedeli göz önüne alınarak Vakıflar Genel Müdürü onayı ile 20 yıla kadar tespit edilebilecek. Ziraî faaliyet karşılığı kiralamalarda ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapılabilecek.
Yatırım karşılığı uzun vadeli kiralamalar, ziraî faaliyet yatırımı ile tamirat, inşa yahut onarım karşılığı kiralama modellerinden oluşacak.
???????Yatırım karşılığı uzun vadeli kiralama mukavelelerinde, kontrat müddetinin bitiminden evvel günün şartlarına nazaran, emsal ve rayiç bedeller gözetilerek tespit edilecek kira bedelinin yüklenici tarafından kabul edilmesi halinde mukavele müddetinin bitiminden itibaren yüklenici ile yıllık kira mukavelesi yapılabilecek.
Şarj ağı işletmeci lisansı iptal edilen hukukî kişi, bu hükmî kişilikte yüzde 10 yahut daha fazla hisseye sahip ortaklar ile lisans iptal tarihinden evvelki 1 yıl içinde misyondan ayrılanlar dahil idare şurası lider ve üyeleri, lisans iptalini takip eden 3 yıl müddetle şarj ağı işletmeci lisansı alamayacak, lisans müracaatında bulunamayacak, lisans başvurusu yapan hükmî kişiliklerde direkt yahut dolaylı hisse sahibi olamayacak, idare konseylerinde misyon alamayacak. ???????
Depremden etkilenen 11 vilayet ile Elazığ’da vilayet özel yönetimleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odaları, Kalkınma Ajanslarına ödeyecekleri hisselerden 2023 ve 2024 yılları için muaf olacak.
Depremden etkilenen 11 kentte vilayet özel yönetimleri, belediyelerle sanayi ve ticaret odalarının muaccel borçlarına ait olarak Hazine ve Maliye Bakanlığının yahut Vilayetler Bankasınca hisse borcunun kesilmesine yönelik olarak yapılan süreçler ile genel kararlar çerçevesinde Kalkınma Ajansları tarafından başlatılan takipler durdurulacak.
2025 yılı haziran ayı sonuna kadar muaccel borçlara faiz işletilmeyecek, zamanaşımı mühletleri işlemeyecek, bu borçların tahsiline yönelik bu tarihe kadar rastgele bir süreç yapılmayacak.
2023 yılı için tahakkuk eden katkı hissesi borcunu ifa eden vilayet özel yönetimleri, belediyeler ile sanayi ve ticaret odalarına, ödenen katkı hissesi faiz işletilmeksizin ya da tekrar değerlemeye tabi tutulmaksızın kanunun yayımlandığı tarihten 30 gün içinde kalkınma ajansı tarafından iade edilecek.